Η Επική Ιστορία Συναντά την Ελληνική Αστική Αύρα στη Θεσσαλονίκη

«Κανείς άνθρωπος δεν θα μείνει χωρίς πατρίδα, όσο θα υπάρχει η Θεσσαλονίκη», έγραψε ο Νικηφόρος Χούμνος, ένας Βυζαντινός αξιωματούχος και λόγιος του 14ου αιώνα. Και είχε δίκιο: Η Θεσσαλονίκη είναι μια πανέμορφη και κοσμοπολίτικη παραθαλάσσια πόλη και η μεγαλύτερη πόλη στην Ελλάδα, μετά την Αθήνα. Η ιστορική πρωτεύουσα της Μακεδονίας ιδρύθηκε το 315 π.Χ. από τον Μακεδόνα βασιλιά Κάσσανδρο και πήρε το όνομα της γυναίκας του, που ήταν ετεροθαλής αδερφή του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Αυτή είναι η πόλη που στα χρόνια του Φιλίππου του Β’ της Μακεδονίας θα έκλεβε τη λάμψη της Αθήνας. Αν και έχει επίπεδη εδαφική μορφολογία, κουβαλάει βουνά από ιστορία: Διαθέτει Ρωμαϊκά και Βυζαντινά ερείπια, κληρονομικά στοιχεία του Πρώιμου Χριστιανισμού (ο Απόστολος Παύλος έφερε εδώ το πρώτο μήνυμα Χριστιανοσύνης το 50 μ.Χ.), Πόντιους, Έλληνες και Αρμένιους, κατάλοιπα από τη Βενετική και Οθωμανική κυριαρχία, ακόμη και μια αξιοσημείωτη Εβραϊκή ιστορία. Οι αιώνες πολιτισμικής ανάμειξης έκαναν τη Θεσσαλονίκη έναν γαστρονομικό παράδεισο, με πολλά υπέροχα εστιατόρια και μικρά φαγάδικα.

Ο Λευκός Πύργος

Το πιο διάσημο αξιοθέατο της Θεσσαλονίκης είναι ο στρογγυλός, εξαώροφος Λευκός Πύργος. Οικοδομήθηκε στα τέλη του 15ου αιώνα, με θέα τη θάλασσα. Μέχρι τον 19ο αιώνα ήταν γνωστός ως Πύργος των Γενιτσάρων ή Ματωμένος Πύργος, επειδή αποτέλεσε φυλακή για θανατοποινίτες, που θα σκοτώνονταν από τους Γενίτσαρους, τον επίλεκτο στρατό του Σουλτάνου, στις επάλξεις. Βάφτηκε λευκός το 1890. Παρά το σκοτεινό παρελθόν του, ο πύργος αποτελεί πλέον σημείο διασκέδασης, όπου τα πλωτά μπαρ κάνουν σύντομες εξορμήσεις στον Θερμαϊκό κόλπο. Το ίδιο εμβληματικός είναι ο εκτενής παραθαλάσσιος παραλιακός δρόμος, που εκτείνεται κατά μήκος της Λεωφόρου Νίκης, που ξεκινά από το λιμάνι στα δυτικά και συνεχίζει μέχρι τον Λευκό Πύργο. Αυτό το μοναδικό, αστικό παραθαλάσσιο τοπίο στρίβει στην Πλατεία Αριστοτέλους, όπου τα κομψά κτήρια διαθέτουν υπέροχες κιονοστοιχίες και αψίδες, που συνεχίζουν σε όλη τη οδό Αριστοτέλους μέχρι την οδό Εγνατία —ένας δρόμος που αρχικά λιθοστρώθηκε από τους Ρωμαίους τον 2ο αιώνα π.Χ.!

Αγορά Μοδιάνο και Εβραϊκό Μουσείο της Θεσσαλονίκης

Οι πρώτοι Εβραίοι ήρθαν στη Θεσσαλονίκη γύρω στο 140 π.Χ. από την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου. Η άφιξη σχεδόν 20.000 νεοφερμένων Εβραίων από την Ισπανία άλλαξε το πρόσωπο της πόλης. Με τα ταλέντα και τις δεξιότητές τους, οι Σεφαρδίτες αναβίωσαν τη Θεσσαλονίκη, που είχε πληγεί μετά την κατάκτησή της από τους Οθωμανούς Τούρκους. Αυτές οι νέες αφίξεις συνέβαλαν στην εντυπωσιακή εμπορική ανάπτυξή της. Ανά τα χρόνια, ο Εβραϊκός πληθυσμός ήταν από τους πολυπληθέστερους της πόλης, ιδιαίτερα μετά το 1492. Το 1870, οι 50.000 Εβραίοι κάτοικοι αναλογούσαν στο 56 τοις εκατό του πληθυσμού της Θεσσαλονίκης και μέχρι το 1941 είχαν δημιουργηθεί 36 συναγωγές. Η παλαιότερη συναγωγή της πόλης κάηκε στη φοβερή φωτιά του 1917, ενώ οι Ναζί κατέστρεψαν όλους τους υπόλοιπους, εκτός από έναν. Η Συναγωγή των Μοναστηριωτών οικοδομήθηκε το 1927 και έχει αναστηλωθεί. Μπορείτε να εξερευνήσετε το παλιό κτήριο της Εβραϊκής Αγοράς, κοινώς την Αγορά Μοδιάνο – χτίστηκε το 1922 και το ορθογώνιο κτήριο με τη γυάλινη οροφή λειτουργεί μέχρι και σήμερα.

Αν έχετε χρόνο να επισκεφτείτε το μοναδικό Εβραϊκό Μουσείο της Θεσσαλονίκης, που στεγάζεται σε ένα πανέμορφο κτήριο του 1904, θα ανακαλύψετε πώς οι Ναζί κατέστρεψαν τις 300.000 ταφόπλακες στο Εβραϊκό κοιμητήριο, το μεγαλύτερο σε όλη τη Μεσόγειο. Στην κεντρική Πλατεία Ελευθερίας νιώθει κανείς την κατάνυξη του παρελθόντος της πόλης. Εδώ συγκέντρωσαν οι Γερμανοί, στις 11 Ιουλίου 1942, 9.000 Εβραίους της πόλης. Η τραγωδία δεν έληξε εκεί. Το 1943, σχεδόν ολόκληρος ο Εβραϊκός πληθυσμός της Θεσσαλονίκης, 46.091 άτομα, στάλθηκε στο Άουσβιτς. Μόνο 1.950 Εβραίοι θα επέστρεφαν στην πόλη, της οποίας αποτέλεσαν ουσιώδες κομμάτι για πάνω από 21 αιώνες.

Η Αψίδα του Γαλερίου

Καθώς περιδιαβαίνετε στη Θεσσαλονίκη, οι αιώνες και η αντήχηση του παρελθόντος θα κάνουν τη βόλτα σας αξιομνημόνευτη. Θα εντυπωσιαστείτε όχι μόνο από τις ιστορίες της πόλης, αλλά και από τα εμφανή αρχαιολογικά ερείπια. Υπάρχουν πολλά Ρωμαϊκά ερείπια, για παράδειγμα η εκτενής αρχαία Ρωμαϊκή Αγορά, αλλά το πιο αξιοθαύμαστο αξιοθέατο είναι το Ανάκτορο του Γαλερίου, ένα υπαίθριο αρχαιολογικό μουσείο στην καρδιά της πόλης. Στα εντυπωσιακά ερείπια περιλαμβάνονται η αίθουσα του θρόνου, γνωστή και ως Οκτάγωνο, και η μνημειώδης Αψίδα του Γαλερίου, χτισμένη μεταξύ του 295 και του 305 μ.Χ., μετά τη νίκη επί των Περσών. Ένας πεζόδρομος συνδέει την αψίδα με τη Ροτόντα, που έχτισε ο Αυτοκράτορας Γαλέριος το 306 μ.Χ., πιθανώς ως ναό του Δία. Κατά τον 5ο αιώνα, μετατράπηκε σε εκκλησία: τα εξαιρετικά διατηρημένα μωσαϊκά χρονολογούνται από τότε. Στην Βυζαντινή εποχή, μόνο η Κωνσταντινούπολη μπορούσε να ανταγωνιστεί τη Θεσσαλονίκη. Επίσης, μη χάσετε το υποβλητικό Τζαμί του Χαμζά Μπέη. Χτισμένο το 1467, είναι το μοναδικό τζαμί στην Ελλάδα που διαθέτει περιστύλιο ή αυλή με κιονοστοιχίες. Όλα αυτά συμβάλουν στη ζωντάνια που θα σας μαγέψει.

Συνοικία Λαδάδικα

Ακόμη περισσότερα! Περπατήστε στην πολύβουη οδό Τσιμισκή, για να φτάσετε στην ιστορική συνοικία των Λαδάδικων, η οποία επιβίωσε από την πυρκαγιά του 1917 που κατέστρεψε το μεγαλύτερο μέρος της παλιάς Θεσσαλονίκης. Παλαιότερα, ήταν γνωστή κυρίως για τα διώροφα καταστήματα μπαχαρικών και σιτηρών. Μετά την πυρκαγιά, πολλά από αυτά χρησιμοποιήθηκαν ως αποθήκες ελαιόλαδου. Τα Λαδάδικα αναστηλώθηκαν τη δεκαετία του 1990 και πλέον αποτελούν μια από τις πιο ζωντανές περιοχές της Θεσσαλονίκης: θα ακούσετε ζωντανή μουσική από μπουζούκια σε κάθε εστιατόριο και καφετέρια. Τα παστέλ χρώματα και οι ανατολίτικες μυρωδιές γεμίζουν την αστική, αλλά χαλαρή ατμόσφαιρα της περιοχής. Απολαύστε τα μαζί με τη νεανική γοητεία των μικρών δρόμων.

Άνω Πόλη

Ένα άλλο αξιοθέατο της πόλης είναι το υπέροχο Αρχαιολογικό Μουσείο, όπου μπορείτε να δείτε όλη την ιστορία της αρχαίας Μακεδονίας, καθώς και μοναδικά αριστουργήματα της αρχαίας Ελληνικής τέχνης. Αξίζει να επισκεφθείτε και την Άνω Πόλη ή Παλιά Πόλη. Η συνοικία, ανάμεσα στα τείχη της πόλης στα βόρεια και ανατολικά, και στην οδό Ολυμπιάδος στα νότια, δεν καταστράφηκε στην πυρκαγιά του 1917, που έκαψε το μεγαλύτερο μέρος της πόλης, αφήνοντας ένα αρχαιολογικό παράθυρο προς το παρελθόν. Εδώ τα σπίτια έχουν Μακεδονικά και Οθωμανικά στοιχεία, ενώ υπάρχουν και οι κατοικίες των Μουσουλμάνων προσήλυτων, που παρέμεναν κρυφά Εβραίοι, γνωστοί ως Ντονμέ —οι κατοικίες τους έχουν νεοκλασικό και ετερόκλητο στυλ. Αν και δεν βρίσκεται κοντά στην θάλασσα, οι Οθωμανοί θεωρούσαν πολύτιμη την Άνω Πόλη, εξαιτίας της στρατηγικής της θέσης και της καταπληκτικής θέας της, την οποία μπορείτε να θαυμάσετε από τον Πύργο Τριγωνίου, του 16ου αιώνα, όπου ολόκληρη η πόλη της Θεσσαλονίκης ζωντανεύει: μια θέα που θα σας μείνει αξέχαστη!

Amazing excursions carefully curated